Obowiązki ewidencyjne
Obowiązki ewidencyjne podatników wymienione są w ustawie z dnia 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji płatników i podatników. Ustawa ta określa zasady ewidencji podatników, płatników podatków, a także płatników składek na ubezpieczenie społeczne tudzież ubezpieczenie zdrowotne, zasady i tryb nadania numerów identyfikacji podatkowej i reguł użytkowania tych numerów.
Firmy ulegają obligatoryjności ewidencyjnemu oraz otrzymujące NIPy, zwane dalej 'NIP' to osoby fizyczne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, osoby prawne, które na podstawie innych ustaw są podatnikami. nakazowi ewidencyjnemu podpadają także, jeżeli na podstawie odrębnych ustaw są podatnikami, zwłaszcza zakłady (oddziały) osób prawnych oraz płatnicy podatków; podmioty te również otrzymują Numer Identyfikacji Podatkowej. Obowiązkowi ewidencyjnemu podlegają także podmioty będące, na podstawie odrębnych ustaw, płatnikami składek na ubezpieczenia społeczne lub ubezpieczenia zdrowotne, nazywane dalej 'płatnikami składek ubezpieczeniowych'; podmioty te także otrzymują Numer Identyfikacji Podatkowej.
W sprawach dotyczących zobowiązań podatkowych oraz niepodatkowych należności budżetowych podatnicy muszą podawać Numer Identyfikacji Podatkowej na żądanie:
- organów kontroli skarbowej;
- stron czynności cywilnoprawnych;
- organów administracji rządowej i samorządowej;
- banków;
- przedstawicieli Najwyższej Izby Kontroli;
- płatników oraz inkasentów podatków i niepodatkowych należności budżetowych.
Płatnicy i inkasenci, obowiązani są wymagać od podatników przekazania NIP oraz dać go odpowiednim organom. Cowięcej osoby prawne,a także odmienne podmioty będące podatnikami na podstawie przepisów prawa polskiego i ratyfikowanych umów międzynarodowych, których Rzeczpospolita Polska jest stroną, w tym także mające miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd za granicą, w przypadku uzyskania numeru służącego identyfikacji do podatków albo ubezpieczeń społecznych w innym państwie, są obowiązane pokazać ten numer na żądanie:
- płatników podatków;
- (3) podmiotów określonych w art. 42 ust. 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176, z późn. zm.2)).
- organów podatkowych;
- organów i instytucji ubezpieczeń społecznych;
- organów kontroli skarbowej i jednostek organizacyjnych kontroli skarbowej;
Ewidencji podatników, płatników podatków i płatników składek ubezpieczeniowych robią naczelnicy urzędów skarbowych, właściwymi naczelnikami urzędów skarbowych są:
dla reszty podatników:
będących podatnikami podatku dochodowego - naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach tego podatku,
dla podatników podatku od towarów i usług, bez zwolnienia od tegoż podatku - naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach podatku VAT;
dla jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej, korzystających ze zwolnienia od podatku od towarów i usług - naczelnik urzędu skarbowego właściwy ze względu na siedzibę jednostki lub miejsce wykonywania działalności;
niebędących podatnikami podatku dochodowego - naczelnik urzędu skarbowego właściwy ze względu na miejsce zamieszkania lub siedzibę podatnika, a jeżeli podatnik nie ma miejsca zamieszkania lub siedziby w Polsce - naczelnik Drugiego Urzędu Skarbowego Warszawa Śródmieście;
dla płatników podatków oraz płatników składek ubezpieczeniowych, niebędących jednocześnie podatnikami, o których mowa w pkt 1-3 - naczelnik urzędu skarbowego właściwy ze względu na miejsce zamieszkania lub siedzibę płatnika; w pozostałych przypadkach właściwym naczelnikiem urzędu skarbowego jest naczelnik Drugiego Urzędu Skarbowego Warszawa Śródmieście.