Przedsiębiorcy w ramach prowadzonej działalności gospodarczej – niezależnie od branży aktywności biznesowej – są zobowiązani do posiadania między innymi Numeru Identyfikacji Podatkowej (NIP) oraz Numeru Krajowego Rejestru Urzędowego Podmiotów Gospodarki Narodowej (REGON). To jednak jeszcze nie wszystko – w przypadku firm rozliczających transakcje na terenie Unii Europejskiej używa się także numeru europejskiego NIP. Jak można go sprawdzić?

NIP europejski – kiedy jest potrzebny?

Jeśli chodzi o europejski NIP, to jest on niezbędny w celu poprawnego rozliczania następujących rodzajów transakcji handlowych:

  • WNT – wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów. W tym przypadku NIP europejski jest niezbędny, nawet jeśli podatnik należy do grupy podmiotów zwolnionych z podatku od towarów i usług. Oczywiście, jeśli taki przedsiębiorca uzyska numer NIP, nie wpływa to w żaden sposób na jego status podatnika zwolnionego z podatku VAT;
  • WDT – wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

To właśnie dlatego, aby uniknąć potencjalnych problemów w rozliczaniu transakcji wewnątrzwspólnotowych na cele podatku VAT, warto sprawdzić NIP europejski jeszcze przed wykonaniem danej usługi.

NIP europejski – format

Jeśli chodzi o format europejskiego Numeru Identyfikacji Podatkowej, to jego format różni się od krajowego NIP jedynie prefiksem. NIP europejski to po prostu przedrostek zawierający identyfikację danego kraju (przykładowo, dla polskich przedsiębiorców jest to oznaczenie „PL”, dla niemieckich „DE”, zaś dla francuskich „FR”) oraz ciąg dziesięciu cyfr pokrywających się z krajowym numerem NIP.

Europejski Numer Identyfikacji Podatkowej – jak można go sprawdzić?

Podczas gdy numer NIP przedsiębiorstwa z Polski możesz sprawdzić za pomocą internetowej wyszukiwarki znajdującej się na stronie CEIDG (tzn. Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej), to w przypadku numeru NIP UE należy skorzystać z tzw. rejestru VIES. Portal VIES, czyli VAT Information Exchange System, znajduje się między innymi na stronie internetowej Komisji Europejskiej.

Obsługa rejestru VIES jest prosta oraz intuicyjna. Aby uzyskać niezbędne informacje, należy wybrać z pola rozwijanego prefiks dla danego kraju członkowskiego UE (bądź Irlandii Północnej) oraz wpisać w drugim polu numer NIP. Następnie, wystarczy kliknąć przycisk „Weryfikuj”. Jeśli dany numer NIP został wpisany prawidłowo, powinien wyświetlić się krótki raport zawierający między innymi takie informacje jak:

  • pełna nazwa przedsiębiorstwa,
  • adres siedziby firmy.

Niestety, na chwilę obecną nie ma możliwości wyszukania danego przedsiębiorstwa, dysponując wyłącznie jego adresem bądź nazwą firmy. Jedynym rodzajem informacji, po którym wyszukuje się firm, pozostaje NIP europejski.

Podczas pracy z systemem VIES należy pamiętać, że chociaż w Polsce numer NIP składa się z dziesięciu cyfr, to w innych krajach członkowskich Unii Europejskiej sytuacja może przedstawiać się inaczej. Zazwyczaj NIP w innych krajach UE to ciąg cyfr złożony z 8-12 znaków liczbowych.