Ze względu na duże zainteresowanie takimi kwestiami, jak netykieta w Internecie powracamy do tego nurtującego zagadnienia. W poniższym artykule uwzględnimy kolejne istotne elementy, pozwalające początkującym użytkownikom zachowywać się w społeczności wirtualnej zgodnie z panującymi i powszechnie akceptowanymi zasadami współżycia.
Netykieta w wiadomościach e-mail
W przypadku wiadomości służbowych wskazane jest stosowanie języka formalnego. Wszelkiego rodzaju emotikony czy skróty internetowe są niedopuszczalne.
Warto zwrócić uwagę na dołączaną sygnaturkę - podpis. Przyjęło się, że nie może mieć więcej niż 4 linie – do wymaganej długości nie jest wliczany delimiter, czyli linia oddzielająca wiadomość od sygnatury.
Cytowanie wiadomości powinno odbywać się pod oryginalną treścią.
Zalecane jest stosowanie akapitów oraz rozpoczynanie kolejnych zdań od wielkich liter.
Netykieta – o czym jeszcze warto pamiętać?
Nieprzestrzeganie poniższych reguł wprawdzie nie jest karalne, jednak warto się do nich dopasować, jeśli chcemy żyć w zgodzie z innymi uczestnikami społeczności internetowej.
Staraj się unikać pisania wiadomości w języku HTML – zarówno na forach internetowych, jak również w poczcie elektronicznej. Tego rodzaju wiadomość jest mało czytelna, a nie każdy odbiorca zna choćby podstawy HTML, w związku z czym może mieć problemy z prawidłowym rozszyfrowaniem informacji.
Nie wysyłaj w wiadomości e-mail załączników o dużej objętości (powyżej 1 MB). Jeśli chcesz podzielić się z odbiorcą ciekawymi materiałami, lepiej najpierw wrzucić je na jeden z serwisów oferujących udostępnianie plików. Kiedy już operacja zostanie wykonana, wystarczy do wiadomości tekstowej wkleić link z interesującym materiałem – dzięki temu mail nie zapcha skrzynki odbiorczej użytkownika i będzie mógł swobodnie przeglądać rekomendowane linki.
Staraj się używać poprawnej polszczyzny. Przy czym nie chodzi tu tylko o prawidłową gramatykę, interpunkcję czy ortografię. Ważne jest stosowanie polskich liter oraz odpowiedniej kultury wypowiedzi.
W przypadku wypowiedzi na forum międzynarodowym warto skorzystać z właściwego języka znaków. Wskazane jest, aby w przypadku języka polskiego stosować zestaw ISO-8859-2 oraz UTF-8 w przypadku tekstów wielojęzycznych. Jak już zostało wspomniane w poprzedniej części artykułu, duże znaczenie ma także przestrzeganie kultury używania znaków diaktrycznych.
Poniżej prezentujemy dwa rodzaje zachowań, na które zdecydowanie nie pozwala netykieta i potępiane przez społeczność internetową.
Trollowanie/trolling a netykieta
Trollowanie to antyspołeczne zachowanie, polegające na celowym obrażaniu lub ośmieszaniu publicznie innych użytkowników. Osoby, które zachowują się w ten sposób nazywane są w sieci trollami. Ich celem jest wywołanie kłótni pomiędzy internautami – w tym celu stosują wszelkie możliwe środki przekazu (wulgaryzmy, obraźliwe zwroty wymierzone w określone grupy itp.).
Trolling najczęściej spotykany jest na czatach internetowych, forach internetowych, grupach lub listach dyskusyjnych. Innym celem trollów jest dezorganizacja określonej grupy, która koncentruje się na napastniku. Nierzadko tego rodzaju zachowania mają podłoże psychologiczne – w świecie realnym osoby te mają problemy z nawiązywaniem kontaktów międzyludzkich, zaś jedynym sposobem na to, aby ktoś zwrócił na nich uwagę jest łamanie netykiety.
Kłótnia w Internecie/flame war/flaming
W przeciwieństwie do trollowania, flame war to zachowanie dążące do bezwzględnego pogwałcenia netykiety w Internecie. To nic innego jak wymiana wiadomości pomiędzy użytkownikami posiadającymi odmienne zdanie na wybrany temat. Zazwyczaj mają one wrogi wydźwięk i nastawione są wyłącznie na obrażanie strony przeciwnej. Racjonalne argumenty nie są tutaj brane pod uwagę, ponieważ każda ze stron wytyka innej błędy lub potknięcia niezwiązane z tematem, posiłkując się przy tym wulgaryzmami, obelgami czy zniewagą.
Z reguły osoby uprawiające flaming są młode i niedoświadczone przez życie. Uważają, że wszystko się im należy i są bezkarni oraz anonimowi w Internecie. Charakteryzują się ponadto brakiem poczucia odpowiedzialności za opublikowane wypowiedzi oraz świadomości ewentualnych konsekwencji prawnych. Warto dodać, że określenie flame war może dotyczyć również długich (ognistych) rozmów, które nie prowadzą do wzajemnego obrażania rozmówców.
Na zakończenie skoncentrujemy się na kwestii netykiety oraz sytuacji prawnej w Polsce. Jak się okazuje, użytkowników chroni w tym aspekcie Kodek karny, Kodeks pracy, a także Kodeks cywilny.
Netykieta a sytuacja prawna w Polsce
Zabronione jest publikowanie w Internecie treści niezgodnych z prawem, które:
- zgodnie z art. 255 Kodeksu karnego - nawołują do popełnienia przestępstwa;
- zgodnie z art. 256 Kodeksu karnego - propagują ustrój totalitarny, nawołują do nienawiści na tle różnic etnicznych, narodowościowych, rasowych, wyznaniowych, ze względu na bezwyznaniowość;
- zgodnie z art. 151 Kodeksu karnego - namawiają do popełnienia lub doradzają w popełnieniu samobójstwa lub samookaleczenia;
- zgodnie z art. 194-196 i art. 257 Kodeksu karnego oraz art. 23 Kodeksu cywilnego – obrażają inne religie, narodowości czy rasy ludzkie;
- zgodnie z art. 3 Ustawy o języku polskim z dnia 7 października 1999 r. - zawierają słowa powszechnie uznane za niecenzuralne;
- zgodnie z Ustawą o prawie autorskim i prawach pokrewnych z dnia 4 lutego 1994 r. - przyczyniają się do łamania praw autorskich lub naruszają prawa autorskie i licencje podmiotów trzecich;
- zgodnie z Ustawą z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych - ujawniają bez czyjejś wyraźnej zgody dane osobowe, identyfikatory komunikatorów internetowych, fotografie, adres poczty elektronicznej, miejsce zamieszkania, pracy, przebywania, numery telefonów, tablic rejestracyjnych i inne poufne dane;
- zgodnie z art. 2 (1) Ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi z dnia 26 października 1982 r. - promują alkohol;
- zgodnie z art.1 Ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii z dnia 24 kwietnia 1997 r. - promują środki odurzające i narkotyki.
Zapraszamy do przeczytania wszystkich artykułów z tego cyklu:
Netykieta w Internecie