Obowiązek prowadzenia rejestru VAT ciąży na czynnych podatnikach podatku od towarów i usług. Co powinien zawierać? Prowadzenie ewidencji zakupu i sprzedaży VAT zgodnie z przepisami, gwarantuje poprawne ustalenie wartości podatku VAT, przypadającego do zapłaty lub odliczenia. Nie istnieje jednak wzór takiej ewidencji. Dlatego ich formę płatnik powinien ustalić samodzielnie. Uwzględnione powinny być zakupy związane jedynie ze sprzedażą zwolnioną. Ponadto, ewidencja sprzedaży musi być tak skonstruowana, by umożliwić organom kontrolnym rozbicie sprzedaży według różnych stawek podatku VAT. Dane w rejestrach VAT Rejestr powinien zawierać: - wysokość podatku należnego, - przedmiot i podstawę opodatkowania, - kwotę podatku podlegającą wpłacie do urzędu skarbowego lub zwrotowi z tego urzędu - inne dane służące do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej - kwoty podatku naliczonego przy częściowym odliczeniu podatku VAT, - kwoty podatku naliczonego obniżające kwotę podatku należnego Zmiany po 1. stycznia 2010 roku W wyniku nowelizacji ustawy o podatku od towarów i usług po 1 stycznia 2010 roku, płatnicy świadczący usługi opodatkowane poza Polską, powinny wykazywać w rejestrze nazwę wykonanej usługi i jej wartości bez podatku.Od 1 stycznia 2010 r. płatnik podatku od produktów i usług musi: - w poz. 22 deklaracji wykazywać wartość świadczonych usług, o których mowa w art. 100 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT, - w poz. 39 deklaracji wykazywać wartość importowanych usług wewnątrzwspólnotowych, opodatkowanych u nabywcy na podstawie art. 28b.
Ilość prowadzonych rejestrów VAT uzależniona jest od specyfiki i różnorodności prowadzonej działalności. Minimalnym układem jest prowadzenie rejestru sprzedaży oraz rejestru zakupu towarów i usług. W wypadku transakcji z UE rejestru wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów i wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów. W wypadku uczestnictwa w obrocie zagranicznym poza Unią Europejską - rejestr eksportu i importu towarów i usług. Rejestry VAT stanowią księgi pomocnicze, będące uszczegółowieniem i uzupełnieniem zapisów związanych z podatkiem VAT na kontach księgi głównej.