Ekologia i zachowanie środowiska naturalnego w dobrym stanie - to założenia najnowszego projektu ustawy o dopłatach bezpośrednich na lata 2015 - 2020. Rząd przyjął ten projekt 30 grudnia 2014 roku. Ja twierdzi resort rolnictwa, zaproponowane zmiany wpłyną pozytywnie na obrót zdrową i wysokiej jakości żywnością oraz na restrukturyzację i modernizację sektora rolno-żywnościowego. Co za tym idzie - pieniądze unijne mają być wydawane skutecznie i efektywnie. Jednak co oznaczają zmiany w dopłatach bezpośrednich dla rolników?

Centrum Informacyjne Rządu zaznacza, że celem zasadniczym nowego systemu wsparcia bezpośredniego jest wspieranie dochodów rolników oraz wynagradzanie ich za produkcję dóbr publicznych, przeciwdziałanie wzrostowi cen żywności oraz zapewnienie bezpieczeństwa żywnościowego. W projekcie ustawy określono w szczególności zasady i tryb przyznawania i wypłaty rolnikom płatności bezpośrednich i płatności niezwiązanej do tytoniu.

Dopłata bezpośrednia - wsparcie dla rolników

W tym samym komunikacie można także przeczytać, że rolnicy będą wspierani wszelkimi rodzajami płatności, a więc:

  • płatności dodatkowej,
  • płatności związanych do zwierząt,
  • płatności dla małych gospodarstw,
  • jednolitej płatności obszarowej,
  • płatności dla młodych rolników,
  • płatności niezwiązanej (do tytoniu),
  • płatności za zazielenienie,
  • płatności związanych do powierzchni upraw.

Procedura ubiegania się o dopłatę bezpośrednią nie uległa zmianie. Rolnik musi po prostu złożyć odpowiedni wniosek w terminie między 15 marca a 15 maja. Płatności otrzymają natomiast tylko ci rolnicy, których łączna powierzchnia rolna kwalifikująca się do płatności wynosi nie mniej niż 1ha. Warto zaznaczyć, że ta pomoc kierowana będzie tylko do rolników aktywnych zawodowo, czyli tych, dla których rolnictwo jest głównym źródłem utrzymania.

Uwaga!

W Polsce w dalszym ciągu będzie stosowany uproszczony system płatności bezpośrednich (jednolita płatność obszarowa). Prawdopodobnie będzie ona wynosiła 110 euro za hektar, a przysługiwać będzie wszystkim rolnikom.

Dopłata bezpośrednia - wymogi środowiskowe

Ustawa o dopłatach bezpośrednich przewiduje, że przynajmniej 30% dopłaty bezpośredniej będzie zależne od tego, czy rolnik spełnia wymogi środowiskowe (zazielenienie). Dopłata w tej kwestii ma wynosić około 74 euro za hektar. Chcąc dostać tę dopłatę, rolnik powinien pamiętać o zachowaniu bioróżności, dostawie dóbr publicznych, ochronie ekosystemów itd. Ważną kwestią zazielenienia jest także dywersyfikacja upraw - w gospodarstwach powyżej 15 ha muszą się znaleźć minimalnie 3 uprawy.

Rolnicy gospodarujący na obszarach Natura 2000 nie będą mogli zaorywać obszarów zielonych, które są cenne przyrodniczo. Jednak dotyczyć to będzie obszarów powyżej 15 ha gruntów ornych - wtedy na cele zazielenienia rolnik będzie musiał przeznaczyć 5% terenu. Mogą to być chociażby drzewa, krzewy, oczka wodne, żywopłoty czy grunty ugorowane.

Wysoka ilość gospodarstw nie będzie miała jednak obowiązku zazielenienia. Wśród zwolnionych znajdą się m.in. gospodarstwa:

  • w których przynajmniej ¾ użytków rolnych to trwałe użytki zielone lub

  • o wysokim udziale gruntów ornych wykorzystywanych do produkcji traw lub innych zielnych roślin pastewnych.

Co ciekawe, małe przedsiębiorstwa - choć zwolnione z obowiązku zazielenienia - będą dostawały z tego tytułu dopłaty.

W przypadku nieprzestrzegania wyżej opisanych praktyk, rolnikom będą zmniejszane kwoty otrzymywanych dopłat bezpośrednich.

Dopłaty bezpośrednie a płatności dodatkowe dla rolników

Rolnicy, którzy nie skończyli 40. roku życia, otrzymają dopłaty bezpośrednie w ramach pomocy przy rozpoczęciu działalności. Dopłata ma wynieść ok. 62 euro za hektar, a przyznawana będzie powierzchniom do 50ha.

Ustawa przewiduje także płatności dodatkowe, przysługujące wszystkim rolnikom, których łączna powierzchnia gruntów wynosi więcej niż 3ha, a mniej niż 30ha. To wsparcie jest kierowane głównie do małych gospodarstw, co pozwoli im na stabilizację dochodów. Dopłata ma wynieść ok. 41 euro za hektar.

Dopłaty znajdą się także w sektorze produkcji. W Polsce wsparcie będzie dotyczyło sektorów: hodowli bydła, krów, owiec, kóz, upraw owoców miękkich (truskawki i maliny), chmielu, roślin wysokobiałkowych, buraków cukrowych, ziemniaków skrobiowych, pomidorów, lnu i konopi włóknistych. Stawki dopłat będą zróżnicowane.

Sektor tytoniu otrzyma dopłaty z budżetu państwa, ponieważ UE nie zgadza się na finansowanie tej dziedziny z pieniędzy unijnych.