Handel internetowy nie tylko uniknął negatywnych skutków kryzysu ekonomicznego spowodowanego pandemią, ale wręcz rozwija się lepiej nie przedtem. W niektórych branżach zaliczył nawet trzykrotny wzrost obrotów (wg platformy Shoper liczba transakcji w sklepach spożywczych wzrosła o 374%). Zmuszeni do pozostawania w domu (czy to przez lockdown czy przez zdrowy rozsądek) klienci przerzucili się na zakupy w sieci. Jednocześnie wiele sklepów zintensyfikowało lub nawet rozpoczęło działalność on-line, usiłując utrzymać sprzedaż. A jak już kupujący wyrobią sobie nowe zakupy nawykowe, to nie tak łatwo je zmieniają, więc jest dobra szansa, że ten trend się utrzyma.
Tanie przesyłki w oczekiwaniach klientów
Tanie przesyłki powinny być, wydawałoby się, najpopularniejsze. Jednak w badaniach przeprowadzonych przez Gemius na pytanie o preferowaną formę dostawy (“Które z poniższych form dostawy towaru najbardziej zachęcają Cię do zakupów przez internet?”) najwięcej respondentów wskazało na dostawę kurierem bezpośrednio do domupracy (74% odpowiedzi). Na drugim miejscu znalazła się dostawa do “maszyny paczkowej” (co w praktyce oznacza Paczkomaty, które realnej konkurencji nie mają, z 68% wskazań). Dalej są to kolejno: dostawa pocztą bezpośrednio do domupracy przez listonosza (55%), dostawa do punktu partnerskiego (np. Żabka, Orlen, Ruch; 39%), pobieranie plików ze strony internetowej (20%), odbiór w urzędzie pocztowym (20%) i odbiór w sklepie stacjonarnym (tzw. click&collect; 18%). Ta kolejność jest niemalże odwrotnie proporcjonalna do kosztu wysyłki: tanie przesyłki znalazły się na końcu, a droższe na początku. Cena jest ważną kwestią dla klientów e-commerce: trzy czwarte kupujących on-line uważa, że zakupy w sieci są tańsze niż w sklepach stacjonarnych, a wysokie koszty wysyłki są najczęściej wymienianym problemem jaki napotykają kupujący w sieci. A jednak wydaje się, że ich preferencje są kształtowane przez inne czynniki.
Przyjrzyjmy się dostępnym opcjom. Pobieranie plików ze strony jest możliwe tylko w przypadku nielicznych produktów cyfrowych, co tłumaczy jego niską pozycję. Patrząc na różne opcje odbioru przesyłki, wydaje się, że ich popularność zależy od dostępności punktów odbioru i wygody samej procedury. Tak więc na przykład stacji benzynowych czy kiosków, w których można odebrać przesyłkę nie ma zbyt dużo. Z kolei urzędów pocztowych jest sporo, zwłaszcza w większych miastach, ale odebranie tam paczki bywa czasochłonne. Największą popularnością cieszą się Paczkomaty, bo choć dostawa do maszyny jest zwykle o parę złoty droższa, to przy 8000 urządzeń w całym kraju każdy ma do jakiegoś Paczkomatu blisko (wg danych operatora, większość klientów dzieli od najbliższego Paczkomatu mniej niż kilometr, a odebranie przesyłki z pomocą aplikacji zajmuje parę sekund. Natomiast dostawa kurierem lub przez listonosza trafia wprost do rąk odbiorcy, więc nigdzie nie trzeba iść. Trzeba natomiast czekać na tego kuriera lub listonosza. Wyższość dostawy kurierem tkwi przede wszystkim w jej szybkości: standardowo firmy oferują dostawę w ciągu 48 godzin, ale często można się spodziewać przesyłki już nazajutrz, podobnie jak w przypadku Paczkomatów (operator podaje, że 80% przesyłek paczkomatowych dociera do odbiorcy już następnego dnia po nadaniu).
Tanie przesyłki w praktyce
Paczkomaty są więc łatwo dostępne i oferują tanie przesyłki (tańsze niż kurierskie), które można szybko otrzymać i łatwo odebrać. Dlaczego więc nie są najpopularniejszą formą dostawy? Okazuje się, że w praktyce są. Chociaż najwięcej respondentów deklaruje, że to dostawa kurierem najbardziej zachęca ich do kupowania on-line, w rzeczywistości najczęściej korzystają z dostaw do Paczkomatu. Według raportu Gemius dla e-commerce Polska 2020 najwięcej, bo aż 61%, respondentów wskazało na odbiór z maszyny paczkowej jako na formę dostawy, z której korzystają najczęściej podczas zakupów przez internet. Na dostawę kurierem bezpośrednio do domu lub miejsca pracy wskazało 55% ankietowanych. Na trzecim miejscu znów jest listonosz (33%), dalej różne formy dostawy do punktu odbioru (kiosk, poczta, sklep) i na końcu transfer plików bezpośrednio ze strony. Znów nie ma tu bezpośredniej korelacji: tanie przesyłki - popularne przesyłki, chociaż Paczkomaty są tańsze od kuriera. Wyniki te potwierdzają badania przeprowadzone w kwietniu 2020 przez Kantar Polska. W tych badaniach również Paczkomaty znalazły się na pierwszym miejscu, wybrane przez 80% respondentów, kurier na drugim (z 70% wskazań), a listonosz na trzecim.
Tanie przesyłki dla różnych grup klientów
Nie zaskakuje, że osoby starsze (50+ lat) najchętniej korzystają z usług kuriera (65% wskazań w tej grupie wiekowej), a upodobanie do Paczkomatów jest pozytywnie skorelowane z wiekiem respondentów (od 69% respondentów w wieku 15-24 lat do 52% w grupie 50+). Jest również skorelowane pozytywnie z postrzeganą sytuacją majątkową respondentów (od 52% wśród osób, które oceniają swoją sytuację finansową źle, do 65% wśród osób uważających ją za dobrą). Przesyłki kurierskie są najbardziej popularne wśród osób oceniających sytuację materialną swojego gospodarstwa domowego jako przeciętną, a dostawa pocztą bezpośrednio do domupracy przez listonosza wśród osób oceniających ją jako złą.
Tekst zewnętrzny, artykuł partnera
