Handel mobilny, nazywany także skrótowo m-handlem, to najbardziej dynamicznie rozwijająca się obecnie dziedzina e-commerce. W Polsce spotkał się on z dużą aprobatą i z roku na rok wartość rynku rośnie. Jest to zatem zjawisko, obok którego nie można przejść obojętnie. Przedstawimy ci w skrócie to, co powinieneś koniecznie wiedzieć o handlu mobilnym!

Handel mobilny - co to takiego?

Pojęcie handel mobilny jest dosyć szerokie. Nie zamyka się bowiem jedynie na dokonywaniu płatności za zakupy za pośrednictwem urządzeń mobilnych. Wśród elementów, które składają się na m-handel, warto wyróżnić także porównywanie cen w poszczególnych sklepach czy wykorzystywanie kuponów dostępnych na urządzenia mobilne. W najszerszej definicji m-handlu zmieścić się może także marketing mobilny, jednak na potrzeby tego tekstu uznamy go za dziedzinę odrębną od handlu mobilnego.

Polska jest w Europie jednym z liderów w dziedzinie m-handlu. Od 2013 do 2016 r. stopa wzrostu handlu mobilnego w naszym kraju wyniosła prawie 33% - dla porównania, wzrost całego polskiego rynku e-commerce w tym samym okresie to ok. 10,5%. Szacuje się, że w 2016 r. mobilne wydatki Polaków osiągną poziom 3,5 mld złotych - to ponad dwa razy więcej niż w roku 2013. Dlaczego Polacy tak chętnie wybierają handel mobilny?

Wiadomo, że zakupów za pomocą smartfona dokonał co czwarty polski użytkownik internetu, który w miarę regularnie dokonuje zakupów online. Wśród zwolenników handlu mobilnego w Polsce 46% twierdzi, że głównym jego atutem jest wygoda, a 39% - szybkość dokonywanych transakcji. Co ciekawe, ponad połowa sceptyków m-handlu uważa, że zakupy za pośrednictwem urządzeń mobilnych są niewygodne i właśnie to odpycha ich od dokonywania transakcji przez smartfon lub tablet.

Handel mobilny - typowe zachowania

Możemy wyróżnić trzy zasadnicze zachowania związane z handlem mobilnym. To zakupy za pośrednictwem smartfona, tabletu oraz mobilne wsparcie zakupów w sklepach stacjonarnych. Omówimy krótko każde z tych zachowań.

  1. Zakupy za pośrednictwem smartfona. Kilka zdań wcześniej napisaliśmy, że zakupów za pośrednictwem smartfona dokonuje co czwarty internauta regularnie kupujący online. Specyfika zakupów przez smartfon polega na tym, że dokonywane są one 24 godziny na dobę 7 dni w tygodniu. Nie ma konkretnych ograniczeń dotyczących kupowanie z użyciem smartfona, bo przecież to urządzenie jest z nami prawie cały czas. Dodatkowo, sposoby płatności są coraz bardziej dostosowane do użytkowników i łatwiejsze w obsłudze.

  2. Zakupy za pośrednictwem tabletu. Tu handel mobilny wygląda nieco inaczej i przypomina bardziej nawyki związane z wykorzystaniem stacjonarnych urządzeń. Badania przeprowadzane przez PayPal mówią, że 60% kupujących za pośrednictwem tabletu wykonuje tę czynność w domowym zaciszu, zwłaszcza w porach popołudniowych i wieczornych. Taka postawa została nazwana handlem kanapowym. W Polsce zakupy mobilne za pośrednictwem tabletu deklaruje 16% osób regularnie kupujących online.

  3. Mobilne wsparcie zakupów w sklepach stacjonarnych. To także element szeroko rozumianego m-handlu. Co się na niego składa? Przede wszystkim realizacja kuponów zniżkowych dostępnych dla użytkowników urządzeń mobilnych, porównywanie cen produktów w sklepach stacjonarnych, zasięganie opinii o produktach (tzw. Zero Moment of Truth - Zerowy Moment Prawdy).

Kanały handlu mobilnego

Handel mobilny można prowadzić różnymi kanałami. Najstarszym z nich, związanym z transakcjami mobilnymi jest płatność SMS-owa, zaś najpopularniejszymi obecnie - aplikacje oraz strony mobilne (RWD). W handlu mobilnym znajduje się również miejsce na wykorzystanie smartfonów do zbliżeniowego płacenia za zakupy w sklepie stacjonarnym.

  1. Płatności SMS-em. W ten sposób jeszcze kilka lat temu można było zapłacić za wiele usług, szczególnie tych związanych z telefonami komórkowymi. SMS-em można było zapłacić na dzwonek, tapetę czy grę na telefon. Z czasem jednak przestało mieć to zastosowanie do takich celów. Obecnie płatności SMS-owe wciąż wykorzystywane są np. przy akcjach charytatywnych, gdzie koszt wiadomości przekazywany jest na określony cel.

  2. Wykorzystanie dedykowanych aplikacji. W Polsce z aplikacji korzysta tylko 35% osób dokonujących zakupów za pośrednictwem urządzeń mobilnych. Aplikacje są dosyć kosztowne, jednak mogą korzystać z większej liczby natywnych funkcji urządzeń mobilnych. Najczęściej posiadają atrakcyjny layout oraz są szybkie i proste w obsłudze.

  3. Wykorzystanie stron responsywnych (Responsive Web Design, RWD). To rozwiązanie stanowi niejako przedłużenie sklepu internetowego z urządzeń stacjonarnych na mobilne. Korzystanie z tego kanału deklaruje 69% Polaków kupujących mobilnie. Atutem jest przede wszystkim brak potrzeby instalacji nowego oprogramowania, dostosowywania się stron do różnych systemów i urządzeń oraz niski koszt utrzymania i stworzenia takiej strony. Głównym celem przy tworzeniu zakupowej strony responsywnej jest łatwe doprowadzenia użytkownika do kasy sklepu internetowego.

  4. Płatności zbliżeniowe w sklepie stacjonarnym. Płatności za pomocą urządzenia mobilnego w sklepie stacjonarnym można dokonać za pośrednictwem aplikacji (najczęściej aplikacje bankowe generowały jednorazowe kody, które należało wpisać w terminal w sklepie), lecz można to zrobić również zbliżeniowo. Niektóre banki pozwalają na przeprowadzenie tej operacji z poziomu aplikacji (technologie HCE), niektóre zaś - dodając do urządzeń mobilnych specjalne naklejki, stanowiące niejako miniatury kart płatniczych.

Handel mobilny - formy płatności

Przechodzimy do jednego z najistotniejszych zagadnień związanych z handlem mobilnym, a mianowicie - do istniejących form płatności w zakupach za pośrednictwem smartfona lub tabletu. Najpopularniejszy wydaje się obecnie portfel cyfrowy. Jest to rodzaj konta cyfrowego, które zapisuje informacje o przeprowadzanych transakcjach. Przy zakupie klient loguje się do portfela i wybiera środek płatniczy. Płatność trafia do sprzedawcy z tego właśnie konta.

Wciąż popularne bywają płatności SMS-owe. Mają one zastosowanie szczególnie, gdy wykupujemy np. płatny dostęp do jakichś materiałów. Przesyłamy SMS pod wskazany numer i otrzymujemy specjalny kod, który należy wpisać, aby aktywować dostęp. Jest to prosty i bezpieczny środek płatniczy. Dobrze znaną formą płatności, jednak nie wszędzie respektowaną, jest klasyczny elektroniczny transfer środków - czyli po prostu internetowy przelew bankowy na konto sprzedawcy.

Wciąż wzrasta liczba płatności dokonywanych zbliżeniowo za pomocą technologii HCE i NFC. Według raportu MasterCard z kwietnia 2016 r., 46% ankietowanych Polaków słyszało o możliwości dokonywania zbliżeniowych płatności za pośrednictwem urządzeń mobilnych. 75% osób, które skorzystały z tej formy zapłaty za zakupy, deklaruje dalsze jej stosowanie.

Przedstawiliśmy ci najważniejsze aspekty związane z handlem mobilnym. Widząc ogromny wzrost zainteresowania tą formą zakupów w Polsce, warto zastanowić się nad obecnością swojego sklepu w kanale mobilnym. Z pewnością, zważając na rosnącą liczbę klientów mobilnych, takie rozwiązanie okaże się korzystne.