Zarówno w przypadku prowadzenia niewielkiego, rodzinnego sklepiku, jak i zarządzania dużą, prężnie rozwijającą się placówką handlową konieczne jest sprawne operowanie najważniejszymi kategoriami ekonomicznymi. Zysk, przychód, strata czy koszty to niektóre z podstawowych wartości, które należy znać. Oprócz tego ważne są także takie pojęcia jak cena netto a brutto. Choć wszyscy z pewnością zetknęliśmy się niejeden raz z tymi określeniami, to mimo wszystko warto utrwalić wiedzę na temat różnic między nimi.
Cena netto a brutto – co warto wiedzieć?
W przypadku prowadzenia działalności gospodarczej opodatkowanej na przykład podatkiem od towarów i usług – VAT (określanym także jako podatek od wartości dodanej – z ang. Value Added Tax) różnica między ceną netto a brutto nabiera szczególnego znaczenia. Zrozumienie tej różnicy jest konieczne zarówno w kontekście prawidłowego obliczania wymiaru zobowiązania podatkowego, jak i prowadzenia analizy rentowności finansowej przedsiębiorstwa.
Na szczęście dla tych wszystkich, którzy obawiają się skomplikowanych obliczeń, dobra wiadomość jest taka, że konstrukcja netto-brutto cechuje się prostotą. Netto to po prostu cena danego towaru bez narzutu podatkowego. Cena netto jest najczęściej ustalana na podstawie kosztów poniesionych przez danego przedsiębiorcę w wyniku:
- wytworzenia produktu we własnym zakresie (koszty materiałów, pracy itd.),
- zakupu wyrobów z hurtowni dostawcy,
- do których następnie dolicza się marżę należną sprzedającemu. Marża ta pozwala na rozwój prowadzonej działalności biznesowej.
Z kolei cena brutto to cena netto danego towaru lub usługi powiększona o obciążenia podatkowe. Najczęściej wynikają one z podatku VAT, aczkolwiek nie jest to jedyna dopuszczalna możliwość. Na cenę brutto mogą wpływać również inne podatki pośrednie (w przypadku polskich przedsiębiorców, oprócz podatku VAT jest to akcyza naliczana np. w przypadku wyrobów alkoholowych, tytoniowych czy paliwa) oraz opłaty celne.
Brutto a netto – różnice nie tylko w przypadku cen!
Kwestia cen produktów wraz z dodatkowymi obciążeniami w postaci podatku VAT, akcyzy lub cła to jedna z najczęstszych sytuacji, w których rozróżnianie pojęć „netto” oraz „brutto” staje się koniecznością. Należy jednak przy tym pamiętać także o innych sytuacjach, które wymagają znajomości tych pojęć.
Terminy te są stosowane także w przypadku wielkości wynagrodzeń dla pracowników oraz zatrudnionych na umowy cywilnoprawne. Wynagrodzenie brutto składa się z:
- płacy netto wypłacanej bezpośrednio pracownikowi,
- różnego rodzaju obciążeń o charakterze publicznoprawnym. W Polsce są to między innymi: podatek dochodowy od osób fizycznych, składka ZUS oraz składki z tytułu ubezpieczeń (rentowe, emerytalne, chorobowe).
Jak się okazuje, różnica między wynagrodzeniem netto a brutto jest znacząca. Przykładowo, najniższe ustawowe wynagrodzenie brutto w Polsce wyniosło 2800 złotych, co w przeliczeniu „na rękę” (tzn. kwotę netto) wynosi znacznie mniej: około 2061 złotych.
