Niezależnie od tego, kim jesteśmy – zwykłymi konsumentami czy też osobami prowadzącymi działalność gospodarczą – znajomość podstawowych pojęć z zakresu finansów jest niezbędna. Dzięki temu możliwe jest sprawne zarządzanie domowym lub firmowym budżetem oraz podejmowanie odpowiednich decyzji zakupowych. Do terminów, które absolutnie trzeba znać, należy między innymi „netto”. Co oznacza cena netto?
Co oznacza cena netto?
Co oznacza cena netto? Wbrew pozorom, odpowiedź na to pytanie nie jest skomplikowana. Cena netto to po prostu cena brutto obniżona o kwotę naliczoną z tytułu podatku od towarów i usług (tzw. podatku VAT). Ponieważ ustawowe stawki podatku VAT wynoszą:
- 23% (stawka podstawowa),
- 8%, 5% (stawki obniżone),
oznacza to, że cena brutto jest wyższa od ceny netto o 5%, 8% lub 23%. Ceny towarów, które widzisz na półkach sklepowych, to ceny podawane właśnie w brutto. Takie działanie jest obligatoryjne i wynika z obecnie obowiązujących regulacji prawnych. Należy przy tym mieć na uwadze, że obydwa warianty – zarówno cena netto, jak i cena brutto – muszą być umieszczane na paragonie wręczanym kupującemu z zaokrągleniem do dwóch miejsc po przecinku.
Wyjątkiem jest sytuacja, gdy dany towar lub usługa jest ustawowo (na podstawie art. 43 ustawy o podatku od towarów i usług) zwolniony z podatku. Rozwiązanie to jest określane jako tzw. zwolnienie przedmiotowe i obejmuje na przykład usługi edukacyjne oraz medyczne (stomatologia, terapia psychologiczna itd.). Wówczas ceny: netto oraz brutto są równe.
Cena netto w umowach między przedsiębiorcami
Nieco inaczej przedstawia się sytuacja w przypadku umów zawieranych między przedsiębiorcami. Mają oni pewną dowolność, tzn. mogą stosować zarówno ceny podawane w brutto, jak i netto. W tym ostatnim wariancie muszą oni jednak umieścić stosowną informację – cena podawana bez oznaczenia brutto/netto jest domyślnie uznawana jako cena brutto.
Netto – termin ważny nie tylko w przypadku cen!
Powyżej opisano zastosowanie ceny netto w prezentacji cen produktów i usług. Jest to istotny, ale nie jedyny obszar, w którym stosuje się tę kategorię – pojęcie „netto” jest powszechnie wykorzystywane także w przypadku kalkulacji wynagrodzeń.
W tym przypadku netto oznacza wynagrodzenie, które pracownik otrzymuje na rękę, a więc po potrąceniu wszystkich obciążeń publicznoprawnych (podatku dochodowego, składek z tytułu ubezpieczeń społecznych oraz składki zdrowotnej). Różnica między wynagrodzeniem netto a brutto jest znaczna. Przykładowo, wynagrodzenie na poziomie 4 000 złotych brutto to... niewiele ponad 3 tysiące złotych netto (wariant dla umowy o pracę). Jest to o tyle istotne, ponieważ różnica brutto-netto dotyczy właściwie każdego typu współpracy (umowy zlecenia, o dzieło itd.). Wyjątkiem jest wynagrodzenie z tytułu umowy zlecenia dla studenta poniżej 26. roku życia – w tym przypadku wypłata netto i brutto jest taka sama.
Podsumowanie
Jak widać, znajomość różnic pomiędzy między netto a brutto jest konieczna do tego, by nie tylko dokonywać właściwych zakupów i nie przepłacać, ale także negocjować warunki kontraktów handlowych oraz wysokości wynagrodzenia.
