Franczyza to w ostatnich latach coraz bardziej popularny sposób na prowadzenie działalności biznesowej. Nie ma w tym nic dziwnego – rozwiązanie to daje już na starcie spore możliwości oraz rozpoznawalność. Oczywiście, trzeba pamiętać także o zobowiązaniach, z jakimi muszą liczyć się franczyzobiorcy. Z artykułu dowiesz się, jaki jest koszt franczyzy.
Podstawowe informacje
Franczyza to umowa między dwoma podmiotami, w ramach której jeden z nich (franczyzodawca) udostępnia drugiemu (franczyzobiorcy) swoje logo, metody zarządzania, kontakty biznesowe itd. Dzięki temu franczyzobiorca może działać pod szyldem znanej marki, choć formalnie pozostaje odrębnym podmiotem gospodarczym.
Wynagrodzeniem dla posiadacza danej marki – a jednocześnie kosztem z punktu widzenia drugiej strony umowy – są różnego rodzaju opłaty i prowizje. Ich wysokość oraz sposób ustalania są szczegółowo określone w umowie zawieranej między stronami. Jest to konieczne, ponieważ w przypadku braku precyzyjnych określeń w umowie bardzo łatwo może dojść do sporu sądowego.
Jaki jest koszt franczyzy?
Oczywiście, nie ma jednoznacznej odpowiedzi na to pytanie. Rodzaj opłat zależy od rozwiązań, jakie przyjął dany franczyzodawca (a trzeba przy tym pamiętać, że systemów w Polsce jest co najmniej kilkaset). Zasadniczo, dzieli się je na dwie główne kategorie, czyli:
- opłatę licencyjną,
- koszty okresowe,
przy czym obydwa rodzaje prowizji zazwyczaj są stosowane łącznie. Jaka jest istota obydwu tych kategorii?
Opłata licencyjna
Opłata licencyjna jest uiszczana przez franczyzobiorcę już na wstępie (stąd inne określenie tego kosztu, czyli opłata inicjalna). Jest to wydatek, który podmiot korzystający jest zobowiązany ponieść, jeśli chce przystąpić do danego systemu i korzystać z rozwiązań wypracowanych w toku wieloletniej działalności biznesowej. Materiały marketingowe i szkolenia np. w zakresie organizacji placówki czy obsługi klientów zgodnie ze standardami sieci, wsparcie merytoryczne w początkowym okresie działalności – są to kolejne „usługi”, za które należy ponieść opłatę inicjalną.
Jeśli chodzi o wysokość prowizji licencyjnej, to zazwyczaj wynosi ona od kilku tysięcy złotych (w przypadku mniejszych sieci franczyzowych o lokalnym zasięgu działania) aż po kilkaset tysięcy złotych w przypadku największych i powszechnie rozpoznawalnych marek.
Opłaty bieżące
Innym rodzajem kosztu są tzw. opłaty bieżące. Franczyzobiorca w toku prowadzonej działalności jest zobowiązany do regularnego (najczęściej w odstępach miesięcznych, rzadziej w kwartalnych) ponoszenia kosztów wobec twórcy systemu. We współczesnych sieciach istnieją dwa modele:
- wariant ryczałtowy – franczyzobiorca odprowadza opłatę w stałej wysokości niezależnie od tego, jaki jest poziom sprzedaży w danym okresie,
- wariant zmienny – wysokość kosztu za dany okres ustala się na przykład jako określony w umowie procent od uzyskanych przychodów bądź wypracowanego zysku.
