Etat stanowi podstawową formę współpracy między pracownikiem i pracodawcą. Stosunek pracy nie jest jednak jedynym dostępnym rozwiązaniem. Oprócz tego możliwe jest również zawieranie umów cywilnoprawnych — należy do nich między innymi umowa zlecenie. Co ciekawe, w niektórych sytuacjach możliwe jest zawarcie umowy zlecenie przez pracodawcę z osobą, która jest już zatrudniona w jego przedsiębiorstwie w ramach umowy o pracę. Jak tego typu umowa jest traktowana pod kątem ZUS? Umowa zlecenie z własnym pracownikiem a ZUS - tłumaczymy!
Umowa zlecenie — cechy charakterystyczne
Kwestie związane z zawieraniem umowy zlecenie zostały określone między innymi w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny. Umowa zlecenie zakłada współpracę z podmiotami, tj. zleceniodawcą i zleceniobiorcą, na zasadzie równorzędności stron.
Między umową zlecenia oraz umową o pracę występują dwie główne różnice:
- zleceniobiorcy nie przysługują takie uprawnienia jak na przykład prawo do płatnego urlopu wypoczynkowego,
- zleceniobiorca ma większą swobodę w wymiarze czasu i miejsca wykonywania pracy, podczas gdy w ramach stosunku pracy sposób wykonywania obowiązków jest ściśle określony.
Etat i umowa zlecenie z własnym pracownikiem a ZUS
Obecne przepisy nie zabraniają zawarcia umowy zlecenie z własnym pracownikiem. Podczas zawierania tego typu umowy należy jednak pamiętać o bardzo istotnym aspekcie z punktu widzenia ZUS. Jeśli pracownik w jednej firmie pracuje na etacie i otrzymuje co najmniej minimalne wynagrodzenie, umowa zlecenie w drugim przedsiębiorstwie jest objęta jedynie składką zdrowotną.
Sytuacja wygląda zupełnie inaczej wówczas, gdy umowa cywilnoprawna została podpisana z własnym pracownikiem. W takim przypadku umowa zlecenie jest traktowana tak, jakby był to standardowy stosunek pracy. Taki stan rzeczy oznacza, że konieczne jest wówczas opłacenie również składek społecznych, czyli:
- emerytalnej,
- chorobowej,
- rentowej.
Kwestia ta jest wnikliwie analizowana podczas kontroli przeprowadzanej przez organy kontrolne. Trzeba mieć to na uwadze, ponieważ często popełnianym przez pracodawców błędem jest w takiej sytuacji odprowadzanie wyłącznie składki na ubezpieczenie zdrowotne.
O czym jeszcze należy pamiętać, zawierając umowę zlecenie z własnym pracownikiem?
Kwestie związane z oskładkowaniem na cele ZUS to nie jedyne zagadnienie, który powinien mieć na uwadze pracodawca. Ważne jest także poprawne skonstruowanie umowy zlecenie (cechy charakterystyczne tej formy współpracy opisano wyżej).
Last but not least, czynności wykonywane w ramach umowy zlecenie nie mogą pokrywać się z przedmiotem umowy o pracę z własnym pracownikiem. Jeśli pracownik etatowy podpisuje ze swoim pracodawcą umowę zlecenia, to powinna ona dotyczyć raczej czynności dodatkowych (dorywczych); obowiązki z tego tytułu nie mogą ściśle wiązać się z zakresem prac wskazanych w umowie o pracę. Przykładowo, można zastosować takie rozwiązanie w przypadku doradcy podatkowego na etacie. W takiej sytuacji umowa zlecenie może dotyczyć na przykład prowadzenia przez doradcę szkoleń zawodowych.