Terminowe płacenie zobowiązań podatkowych to obowiązek każdego przedsiębiorcy. Ważne jest jednak nie tylko prawidłowe ustalanie wysokości zobowiązań publicznoprawnych i terminowe opłacenie podatku, ale także wywiązywanie się z tego obowiązku we właściwym urzędzie skarbowym. Do którego US płacić podatki?
Właściwość miejscowa urzędu skarbowego — podstawowe zagadnienia teoretyczne
Aby móc w prawidłowy sposób wywiązywać się z obowiązków w zakresie opłacania podatków, konieczna jest znajomość zapisów ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Ordynacja podatkowa. Niniejszy akt prawny reguluje takie istotne zagadnienia z punktu widzenia krajowego systemu podatkowego jak między innymi:
- sposób ustalania zobowiązań publicznoprawnych,
- sposób przeprowadzania postępowań,
- zasady wykonywania kontroli przez uprawnione do tego organy,
- klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania,
- właściwość miejscowa organów podatkowych,
oraz wiele innych. Choć może wydawać się inaczej, to w praktyce bardzo ważne zagadnienie stanowi ostatni z wymienionych punktów, tj. właściwość miejscowa.
Czym jest właściwość miejscowa?
W pewnym uproszczeniu właściwość oznacza prawo danego organu do rozstrzygania spraw, prowadzenia postępowań administracyjnych itd. zgodnie z przepisami prawa. Zasady charakterystyczne dla właściwości miejscowej stosuje się nie tylko w przypadku organów podatkowych, ale także innych rodzajów instytucji podatkowych, w tym na przykład sądów.
Wyróżnia się kilka typów właściwości, w tym między innymi wspomnianą już właściwość miejscową. Polega ona na takim podziale spraw i kompetencji, która zakłada podział kompetencji między równorzędnymi podmiotami z uwzględnieniem zakresu terytorialnego.
Dobrym odzwierciedleniem takiego rozwiązania jest właściwość miejscowa poszczególnych urzędów skarbowych, które są w stosunku do siebie równorzędnymi podmiotami, a zasięg ich oddziaływania jest ograniczony do danego obszaru administracyjnego.
Właściwość miejscowa w ordynacji podatkowej
Aktualnie obowiązujące przepisy ustawy Ordynacja podatkowa są dość klarowne, jeśli chodzi o kwestie związane z ustaleniem właściwości miejscowej. Co do zasady, zgodnie z art. 17 ustawy, „ustala się [właściwość miejscową — dop. autora] według miejsca zamieszkania albo adresu siedziby podatnika, płatnika, inkasenta lub podmiotu wymienionego w art. 133 § 2”.
Warto tu zauważyć, że przez miejsce zamieszkania podatnika rozumie się raczej fakt przebywania z zamiarem stałego pobytu niż fakt zameldowania. Miejsce zamieszkania oznacza posiadanie w danej miejscowości tzw. ośrodka centrów życiowych (w tym np. osiąganie dochodów); meldunek administracyjny nie jest tu najważniejszym kryterium wyboru.
Z kolei adres siedziby działalności gospodarczej jest wskazywany w dokumentach rejestracyjnych przedsiębiorstwa (np. we wniosku CEIDG-1 firmy osoby fizycznej).
Właściwość miejscowa w praktyce — wybrane przykłady
Teoretyczne założenia w zakresie właściwości miejscowej są dość proste. Co jednak z praktyką życia codziennego, która potrafi stworzyć skomplikowane sytuacje? Na szczęście, dobrą informację dla podatników stanowi to, że przepisy uwzględniają niestandardowe przypadki.
Przykładowo, podatnik, który przeprowadził się w trakcie roku podatkowego, jest zobowiązany do odprowadzania podatku do tego urzędu skarbowego, który jest dla niego właściwy według stanu na dzień 31 grudnia.
